Sposób otrzymywania estrów alkilowych kwasu 15-hydroksypentadekanowego i 16-hydroksyheksadekanowego oraz Związki cynku z salicylanem metylu, sposób ich otrzymywania oraz zastosowanie

Przedmiotem wynalazku jest opracowanie wysoce wydajnej metody syntezy 15-hydroksypentadekanianu metylu (MPDL) i 16-hydroksyheksadekanianu metylu (MHDL) w reakcjach alkoholizy cyklicznych makrolaktonów (Rysunek 1). Jako katalizatory badanych reakcji zastosowano związki kompleksowe cynku, których aktywność katalityczną kształtowano poprzez odpowiednio zaprojektowaną syntezę, przeprowadzaną z wykorzystaniem ligandów jedno- lub dwudonorowych, N- lub O-donorowych ligandów pomocniczych oraz ZnCl2. Opracowana metoda aktywacji aryloksylanu cynku [Zn4(OAr)4] (dla ArOH = salicylan metylu) za pomocą ZnCl2 doprowadziła do otrzymania związku [Zn2(OAr)2(THF)2Cl2] o dwukrotnie wyższej aktywności katalitycznej niż wyjściowych komponentów (Rysunek 2). W odróżnieniu od dotychczas opisanych w stanie techniki metod syntezy estrów MPDL lub MHDL nasza metoda pozwala na otrzymanie ich z wyższą wydajnością (99%) w znacznie krótszym czasie (3h) w 130 °C, używając mniejszych ilości katalizatora (5% mol [Zn]).

Otrzymane w ramach niniejszego wynalazku estry alkilowe kwasu 15-hydroksypentadekanowego i 16-hydroksyheksadekanowego znajdują zastosowanie w sektorze chemicznym, biotechnologicznym jako modelowe układy biologiczne, reagenty do enzymatycznej syntezy oligolaktonów, środki o właściwościach biobójczych lub przeciwutleniających oraz substraty w badaniach aktywności katalitycznej enzymów lub w badaniach metabolicznych kwasów tłuszczowych. Opracowane w ramach zgłoszonego wynalazku związki kompleksowe cynku o zróżnicowanej budowie strukturalnej, stanowią atrakcyjne modele ilustrujące wpływ modyfikacji w strukturze rdzenia kompleksu na wykazywaną aktywność katalityczną. Uzyskane wyniki stanowią gotowe rozwiązanie technologiczne do zastosowania w procesie projektowania wysoce wydajnych katalizatorów transestryfikacji.

związki cynku, katalizatory transestryfikacji, salicylan metylu, estry alkilowe hydroksykwasów tłuszczowych, ester metylowy kwasu 15-hydroksypentadekanowego, ester metylowy kwasu 16-hydroksyheksadekanowego

Zastosowanie otrzymanych związków kompleksowych jako wysoce wydajnych katalizatorów transestryfikacji znajdujących zastosowanie w reakcjach syntezy estrów o znaczeniu przemysłowym, w tym również estrów alkilowych hydroksykwasów tłuszczowych. Otrzymane związki cynku mogą również znaleźć zastosowanie jako katalizatory w syntezie organicznej oraz reakcjach polimeryzacji laktonów. Metodę aktywacji aryloksylanów cynku za pomocą ZnCl2 można zastosować do otrzymywania heteroleptycznych związków cynku o zwiększonej aktywności katalitycznej. Estry alkilowe kwasu 15-hydroksypentadekanowego i 16-hydroksyheksadekanowego mogą znaleźć zastosowanie jako środki biobójcze lub przeciwutleniające, a także jako substraty w badaniach aktywności katalitycznej enzymów lub w badaniach metabolicznych kwasów tłuszczowych

- Twórca jest zainteresowany nawiązaniem współpracy w celu dalszych badań nad wynalazkiem
- Twórca jest zainteresowany wdrożeniem wynalazku
- Twórca wyraża zgodę na udział w Spotkaniu Brokerskim
- Twórca jest zainteresowany zbyciem praw majątkowych do wynalazku